“Mijn actie komt voort uit bezorgdheid”
Jaarlijks gaat er in Nederland tussen de 39,7 tot 46,4 miljard euro aan overheidssubsidies naar bedrijven voor het gebruik van olie, gas en kolen. Jan Willem van der Weij, lerarenopleider Nederlands bij de HvA, wil hier niet meer aan meebetalen. Hij is daarom in ‘belastingstaking’ gegaan: “Het gaat mij erom dat er aandacht blijft voor het verband tussen de fossiele subsidies en de klimaatcrisis.”
Je bent in belastingstaking gegaan, wat houdt dat in?
“Vijf procent van de overheidsuitgaven gaat naar de fossiele industrie. Via je belastingaanslag word je als burger gedwongen om hier aan mee te betalen. Daar heb ik bezwaar tegen gemaakt. Ik weiger niet om belasting te betalen, maar ik geef hiermee een signaal af dat ik niet akkoord ga met het specifieke deel dat naar de fossiele industrie gaat.”
Wat was de reactie op je bezwaar?
“Mijn bezwaar is afgewezen. Daar ben ik tegen in beroep gegaan en op 16 november heb ik een verklaring afgelegd in de rechtbank. Binnen een aantal weken volgt er nu een uitspraak. Het gaat me er voornamelijk om dat de ernst van de zaak wordt ingezien, dat er aandacht is voor het verband tussen de fossiele industrie en de klimaatcrisis.”
Denk je dat dit een effectieve manier is om een einde te maken aan fossiele subsidies?
“Publieke druk heeft zin, zonder gebeurt er niks. Het benoemen en berekenen van de fossiele subsidies was bijvoorbeeld ondenkbaar geweest zonder de acties en inzet van Extinction Rebellion. Je hoeft niet per se op de A12 te gaan zitten, je kunt ook andere middelen inzetten. Ik vond het eerst wel heftig klinken om in belastingstaking te gaan, want ik zie mezelf als een brave burger. Maar ik wil dat mijn belasting naar goede dingen gaat.”
Waarom vond je het belangrijk om dit te doen?
“Het is van belang dat mensen hun stem laten horen, het gaat te traag nu. Door actie te ondernemen voel je je minder machteloos. Er heeft zich inmiddels ook een groep mensen verenigd onder de naam Belastingstaking voor Klimaat. Op hun website vind je informatie over wat je zelf kunt doen. Dus het zorgt voor verbinding en je beseft dat je niet de enige bent die bezorgd is.”
Geef je in je werk bij de HvA ook iets mee over klimaatbewustzijn?
“Ik probeer het zeker te integreren in mijn vak. Bij de lerarenopleiding Nederlands kun je denken aan klimaatfictie, literatuur waarin klimaatverandering centraal staat. Maar het biedt ook andere aanknopingspunten. Je hoeft geen heel nieuw vak te ontwerpen, je kunt accenten verschuiven. Kritisch kunnen lezen, gesprekken kunnen voeren over emoties en kennis van argumentatie zijn belangrijk in tijden van een klimaatcrisis en dat leer je bij Nederlands. Binnenkort komt er iemand van Teachers for Climate bij ons langs. Veel mensen hebben zorgen over de toekomst. Het is daarom belangrijk om elkaar te steunen, ruimte te bieden om hierover in gesprek te gaan en om handelingsperspectief te ontdekken.”
